Zarządzanie zapasami w magazynie

Jak zarządzać zapasami w magazynie?

Zarządzanie zapasami stanowi jedno z kluczowych wyzwań dla współczesnych przedsiębiorstw. Termin ten odnosi się do wszystkich działań mających na celu efektywne kierowanie przepływem towarów w ramach procesów logistycznych, a głównym celem zarządzania zapasami jest optymalizacja kosztów związanych z obsługą zapasów oraz umożliwienie przedsiębiorstwu świadczenia usług najwyższej jakości.

Dla każdego przedsiębiorstwa kluczowe jest określenie poziomu zapasu bezpieczeństwa dla wszystkich lokalizacji, w których przechowywane są towary. Warto podkreślić, że zapas bezpieczeństwa obejmuje towary nienaruszone, stanowiące zabezpieczenie. Ich zastosowanie następuje w sytuacjach zmieniającego się popytu, mając na celu zapewnienie odpowiedniej obsługi klientów. Dla większości magazynów kluczowym wyzwaniem jest precyzyjne określenie właściwej wielkości zapasu. Konieczne jest dokładne obliczenie go w taki sposób, aby minimalizować koszty przechowywania towarów, jednocześnie ograniczając ryzyko niedoboru materiałów.

Na czym polega zarządzanie zapasami magazynowymi?

Zarządzanie zapasami to proces ciągłej kontroli oraz optymalizacja ilości posiadanych zapasów. Ma on na celu zapewnienie ciągłości produkcji lub sprzedaży przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów związanych z zamawianiem oraz przechowywaniem towarów.

Zarządzanie zapasami stanowi kluczowy element w wielu branżach, zarówno w sektorze produkcji, jak i handlu. Efektywne zarządzanie zapasami umożliwia firmom podejmowanie odpowiednich reakcji na zmieniające się warunki rynkowe, minimalizowanie kosztów oraz zwiększanie ogólnej efektywności operacyjnej. Narzędzia i metody wykorzystywane w zarządzaniu zapasami mogą się różnić w zależności od specyfiki branży, rodzaju przechowywanych towarów oraz celów organizacji.

Cele zarządzania zapasami

Celem zarządzania zapasami jest zachowanie równowagi pomiędzy poniższymi czynnikami:

• Dostosowaniem zapasów magazynowych do zapotrzebowania. Aby zapewnić dostępność towarów na optymalnym poziomie, kluczowe stają się dwie kwestie ściśle ze sobą powiązane, czyli przewidywanie popytu oraz prawidłowe zarządzanie zapasami. Oszacowanie zapotrzebowania opiera się na analizie danych sprzedażowych i wskaźników, w połączeniu z informacjami uzyskanymi na podstawie przeprowadzanych badań rynkowych.

• Zmniejszeniem kosztów wynikających z przechowywania zapasów. Jedną z metod zmniejszenia kosztów związanych z zapasami magazynowymi jest wprowadzenie automatyzacji niektórych operacji realizowanych w magazynie. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu metod obsługi ładunków takich jak: Just in Time oraz Cross – Docking. Metody te redukują do minimum ilość składowanych zapasów lub całkowicie pomijają etap magazynowania.

• Zapewnieniem wysokiej jakości świadczonych usług. Prawidłowe zarządzanie magazynem powinno gwarantować możliwość realizacji zamówienia Klienta, dostarczając jednocześnie najwyższą jakość usług. Na jej poziom wpływa zarówno szybkość przygotowania zamówienia jak i sprawna oraz bezproblemowa realizacja wysyłki.

Zapasy magazynowe – analiza pokrycia

Decydując się na zarządzanie zapasami, warto przeprowadzić analizę pokrycia, co stanowi skuteczną strategię redukcji kosztów związanych z zapasami magazynowymi. Analiza ta ma na celu określenie optymalnej liczby dostaw dla poszczególnych towarów w danym okresie. Kluczowym krokiem jest ustalenie stałej liczby dostaw w określonym przedziale czasowym, które zostaną rozdzielone na różne grupy towarowe. To podejście zapewnia, że łączny koszt utrzymania zapasu obrotowego będzie mniejszy.

Dlaczego warto robić pomiar zapasów w magazynie?

Przede wszystkim, kwestia pomiarów zapasów magazynowych stanowi istotny element podejmowania decyzji operacyjnych. Drugim ważnym powodem przeprowadzania pomiarów jest ocena zgodności realizacji z założonymi celami. Kluczowe jest więc wyznaczenie precyzyjnych celów, takich jak określenie poziomu zapasu na określony okres, a następnie monitorowanie tych działań i wprowadzanie ewentualnych korekt.

W kontekście zarządzania zapasami, najczęściej używanymi miarami do ich oceny są:

• Wskaźnik logistyczny rotacji zapasów: przeciwny do wskaźnika pokrycia. Określa on wielokrotność rotacji zapasów w danym okresie, biorąc pod uwagę daną wielkość popytu. Oblicza się go dzieląc wielkość popytu (P) przez wielkość zapasów (Z).
• Średni zapas: zależny od dwóch czynników – zapasu bezpieczeństwa i zapasu dedykowanego pod zamówienia. Oblicza się go, dodając do połowy wielkości zamówienia zapas bezpieczeństwa. Na przykład, dla zamówienia o wielkości 50 i zapasu bezpieczeństwa wynoszącego 10, średni zapas wyniesie 35.
• Poziom obsługi uwarunkowany od zapasów: jest to stosunek zrealizowanych zamówień dla klientów z utrzymywanych zapasów do sumy wszystkich składanych zamówień.

Analiza ABC – Praktyczne zarządzanie zapasami magazynowymi

Praktycznym sposobem na zarządzanie zapasami w dystrybucji jest analiza ABC.

Analiza ta pozwala na organizację różnych grup towarów w firmie w zależności od ich wartości oraz obrotów. Dzięki analizie ABC możliwe jest rozmieszczenie produktu pod względem ekonomicznym dla firmy. Podstawą tej analizy jest zasada Pareto, nazywana inaczej 80/20 lub analiza XYZ. W praktyce oznacza to, że 80 % ruchu towarów generuje 20% artykułu. Analogicznie, pozostałe 20% ruchu generuje pozostałe 80% towarów. Zgodnie z analizą ABC towary klasyfikuje się do trzech grup:

Towary A stanowiące ok. 20% zapasów magazynowych, które generują 80% udziału. W tej grupie towarowej powinien być zapewniony zapas, ponieważ znajdują się w niej kluczowe, dające firmie największe zyski towary.

Towary B stanowią zazwyczaj 30% zapasów i generują ok. 15% udziału. Towaru powinny być umieszczane na średniej wysokości i wymagają mniejszego zaangażowania przy utrzymaniu zapasów, niż towary z grupy A.

Towary C stanowią ok. 50% zapasów magazynowych i wynoszą ok. 5% udziału.  Tworzą liczną grupę produktów, jednak ze względu na niską wartość zapasów w ich przypadku powinna być stosowana uproszczona metoda zamawiania i procesu zakupu.

Znaczenie systemu WMS w zarządzaniu zapasami magazynowymi

Efektywne zarządzanie zapasami to wynik współdziałania wielu czynników. W związku z tym, efektywne zarządzanie zapasami wymaga często nie tylko odpowiednich procedur, ale również wsparcia technologicznego. Obecnie na rynku dostępne są  odpowiednie rozwiązania technologiczne, integrujące się z procesami magazynowymi, co przyczynia się do poprawy wydajności, precyzji oraz rentowności przedsiębiorstwa. Wykorzystanie systemu WMS staje się nieodłącznym elementem nowoczesnego i konkurencyjnego zarządzania zapasami.

Zarządzanie zapasami stanowi nieodłączny element funkcjonowania każdego przedsiębiorstwa, pełniąc kluczową rolę w zapewnieniu płynności operacyjnej i satysfakcji klienta. Sukces w tej dziedzinie wymaga zintegrowania wiedzy pracowników, właściwych technologii oraz przemyślanej strategii, dostosowanej do indywidualnych potrzeb i specyfiki danego przedsiębiorstwa.